[ÔN THI THPT QUỐC GIA 2021] MÔN VẬT LÝ: Chuyên đề 6: Các loại máy điện - Sự truyền tải điện năng
Chia sẻ với Thanh Niên, anh Phạm Vũ Lộc, nghiên cứu viên tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện hàn lâm Khoa học công nghệ Việt Nam cho biết trên nhiều phương tiện thông tin truyền thông có lan truyền thông tin rằng trên bầu trời đêm nay 28.2, sẽ xảy ra hiện tượng 7 hành tinh thẳng hàng.Tuy nhiên theo anh Lộc, có nguồn tin đã đưa thêm nhiều thông tin thiếu chính xác dẫn đến sự kiện "được đẩy đi quá xa".Nói về vấn đề này, anh Lộc cho biết các hành tinh được hình thành trong một đĩa khí bụi dẹt quay quanh mặt trời ở trung tâm, gọi là đĩa tiền hành tinh. Do đó mặt phẳng quỹ đạo của chúng gần như trùng nhau. Nếu lấy mặt phẳng bất biến của hệ mặt trời làm chuẩn thì quỹ đạo các hành tinh nghiêng một góc không quá 2° so với nó, chỉ trừ quỹ đạo của sao Kim nghiêng 2,19° và của sao Thủy nghiêng 6,34°. Vì vậy các minh họa về hệ mặt trời trong thực tế đều thể hiện nó gồm nhiều quỹ đạo hành tinh đồng tâm lồng vào nhau trên cùng một mặt phẳng.Vì trái đất quay quanh mặt trời 1 vòng trong 1 năm nên nhìn từ trái đất, mặt trời di chuyển trên bầu trời thành một đường tròn khép kín gọi là Hoàng đạo. Do quỹ đạo các hành tinh gần như đồng phẳng như vậy, cho nên khi nhìn từ trái đất chúng dường như di chuyển trên một dải vùng trời nằm không quá xa Hoàng đạo, gọi là Hoàng đới. Vì thế khi quan sát vào ban đêm các hành tinh dường như nằm thẳng hàng dọc theo Hoàng đới. Cần lưu ý rằng đây chỉ là sự thẳng hàng biểu kiến khi nhìn từ trái đất, chứ trong thực tế các hành tinh cách nhau rất xa và không thẳng hàng với nhau trong không gian."Hiện tượng này cũng không hề hiếm gặp. Vì tốc độ di chuyển của các hành tinh trên Hoàng đới không giống nhau, nên thời điểm có thể quan sát được chúng trên bầu trời đêm mỗi năm là khác nhau", anh Lộc thông tin.Ví dụ như sao Hỏa đi khoảng 2 năm hết một vòng trời, sao Mộc là gần 12 năm và sao Thổ là hơn 29 năm. 3 hành tinh này có quỹ đạo nằm ngoài quỹ đạo trái đất nên có thể quan sát được vào ban đêm. Trái lại, sao Thuỷ và sao Kim nằm ở phía trong quỹ đạo trái đất nên nó nằm khá gần mặt trời trên bầu trời và chỉ có thể quan sát được vào lúc sau hoàng hôn hoặc trước bình minh. Dẫu vậy, nếu các hành tinh này cùng xuất hiện trên bầu trời thì ta đều có thể nhận ra chúng nằm gần như thẳng hàng trên Hoàng đới.Chuyên gia cho biết không chỉ riêng gì tối ngày 28.2 mà trong khoảng thời gian này của năm nay các hành tinh đang cùng xuất hiện trên bầu trời đêm, tức là cùng nằm trên một bán cầu về phía đông của mặt trời. Nói cách khác, sau khi mặt trời lặn chúng ta có thể nhìn thấy được cả 7 hành tinh khác trong hệ mặt trời.Hôm nay 28.2 là mùng 1 tháng hai âm lịch cho nên là một ngày không trăng. Điều này khiến cho bầu trời đêm lại càng dễ quan sát vì không bị ảnh hưởng bởi ánh trăng. Ngay sau khi mặt trời lặn chúng ta có thể thấy được sao Thủy và sao Thổ ở gần nhau trên chân trời phía tây. Nằm ngay gần sao Thủy là sao Hải Vương, tuy nhiên hành tinh này quá xa cho nên chỉ có thể nhìn thấy được bằng kính thiên văn. "Dẫu vậy, bầu trời lúc hoàng hôn vẫn còn quá sáng nên sao Hải Vương trong thực tế là không thể quan sát được. Cao hơn một chút là sao Kim có sắc vàng rất sáng. Ngẩng đầu lên ta có thể thấy được sao Mộc có ánh sáng vàng nằm ngay gần thiên đỉnh. Nằm ngay thiên đỉnh là sao Thiên Vương nhưng chỉ có thể quan sát được qua kính thiên văn. Lúc này, trên chân trời phía đông, ta có thể thấy được sao Hỏa với sắc đỏ", nghiên cứu viên Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, anh Phạm Vũ Lộc hướng dẫn.Càng về đêm bầu trời chuyển dần về phía tây và ngày càng tối hơn. Các hành tinh nằm gần mặt trời cũng đã lặn theo mặt trời. Đầu tiên là sao Thuỷ, sao Thổ và sao Hải Vương và sau đó là sao Kim. Lúc này, sao Hỏa sẽ lên cao dần trên bầu trời và sao Thiên Vương sẽ càng nhìn được rõ hơn qua kính thiên văn do nền trời đã tối hơn.Vị trí của các hành tinh như trên thay đổi từ từ hằng ngày theo thời gian cho nên không chỉ tối ngày 28.2 mà những ngày tiếp theo đều có thể quan sát được như vậy. Có những hành tinh sẽ bị mặt trời vượt qua trong thời gian tới ví dụ như sao Thổ nên không thể thấy chúng được nữa cho đến nhiều tháng sau. Đặc biệt 2 hành tinh là sao Kim và sao Thủy di chuyển khá nhanh so với các hành tinh khác trên bầu trời nên thời gian nhìn được chúng cũng thay đổi liên tục.Quan sát các hành tinh là một trong những hoạt động thú vị của những người đam mê thiên văn học. Tuy vậy việc hiểu rõ chuyển động của chúng cũng như các điều kiện quan sát là rất cần thiết.Những hành tinh dù sáng nhưng lại gần mặt trời như sao Thủy, sao Kim có khi lại khó quan sát hơn các hành tinh vòng ngoài như sao Mộc, sao Thổ và sao Hỏa. Đó là 5 hành tinh có thể quan sát được bằng mắt thường mà là người đã biết đến từ thời cổ đại. Sao Thiên Vương và sao Hải Vương là 2 hành tinh được phát hiện sau khi con người phát minh ra kính thiên văn nên chỉ có thể quan sát được chúng qua kính thiên văn.Theo anh Lộc, điều kiện quan sát cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Bầu trời lý tưởng phải không có mây, ít ô nhiễm ánh sáng hay bụi mịn. Đối với các hành tinh ở gần mặt trời thì ánh sáng lúc hoàng hôn cũng là mờ chúng đi rất nhiều. Do vậy, quan sát các hành tinh mặc dù không khó và có thể không cần các thiết bị chuyên dụng nhưng cần kinh nghiệm và sự kiên nhẫn của những người đam mê.Anh Nguyễn Anh Tuấn, Cựu chủ nhiệm CLB Thiên văn Nghiệp dư TP.HCM (HAAC) cũng chia sẻ về hiện tượng 7 hành tinh xuất hiện cùng một thời điểm trên bầu trời, khi nó ở cùng một phía của mặt trời theo hướng nhìn từ trái đất nhìn từ trái đất.Anh Tuấn cho biết tượng này hiếm ở việc các hành tinh có vận tốc quay quanh mặt trời theo các vận tốc khác nhau nên thời điểm chúng đều nằm ở cùng một phía như thế này ít khi diễn ra. Dĩ nhiên hiện tượng này là có chu kì và có thể được tính toán dự báo thời điểm trước. Về yếu tố thẳng hàng, các hành tinh quanh mặt trời gần với mặt phẳng quỹ đạo của trái đất quay quanh mặt trời, vì thế vị trí của các hành tinh trên bầu trời luôn lân cận đường Hoàng đạo, nên lúc nào chúng cũng gần như thẳng hàng trên bầu trời dọc theo đường Hoàng đạo. "Vì thế không có sự thẳng hàng nào đặc biệt diễn ra vào hôm nay cả. Chỉ là thời điểm này có thể thấy được cả 7 hành tinh cùng lúc. Tuy nhiên hầu như không thể quan sát được sao Thủy và sao Thổ nếu hướng tây bị che chắn nhiều và có nhiều mây", anh Tuấn cho biếtSao Thiên Vương và Hải Vương cũng không thể quan sát được bằng mắt thường mà chỉ có thể nhìn qua kính thiên văn hoặc ống nhòm, nhưng cần phải có sự định vị chính xác của chúng trên bầu trời bằng các phần mềm hỗ trợ. Các hành tinh mà ta có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường là sao Kim, sao Mộc và sao Hỏa và chúng vẫn có thể thấy được dễ dàng nhiều tuần sau đó. Nên chúng ta không cần phải tiếc nuối nếu ngày 28.2 này không quan sát được các hành tinh sáng này do thời tiết xấu.Ô tô con 'cướp làn', chạy ngược chiều bị ép đi lùi trên phố
Ngày 28.1 (29 tết), Công an Q.12 (TP.HCM) đang điều tra làm rõ vụ cháy xưởng sản xuất nón bảo hiểm ở hẻm 80A đường TX38 (P.Thạnh Xuân).Theo thông tin ban đầu, khoảng 13 giờ cùng ngày, người dân thấy cháy bên trong xưởng sản xuất nón bảo hiểm. Nhiều người huy động bình chữa cháy nhỏ để dập lửa nhưng bất thành.Bên trong xưởng có nhiều vật dụng dễ cháy nên ngọn lửa nhanh chóng bùng lên dữ dội. Khói đen bốc cao bao trùm cả một khu vực. Sợ cháy lan, các nhà dân kế bên vụ cháy đã di dời tài sản ra ngoài. Nhiều người cũng di tản ra xa khu vực cháy để tránh bị ngạt khói.Nhận tin báo, Đội Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ Công an Q.12 điều phương tiện cùng cán bộ, chiến sĩ đến hiện trường. Lính cứu hỏa chia ra nhiều hướng để tiếp cận đám cháy dập lửa, chống cháy lan, bảo vệ các nhà dân xung quanh.Hơn 1 giờ sau, đám cháy được kiểm soát, dập tắt. Vụ cháy không gây thương vong về người, tuy nhiên làm thiệt hại nhiều tài sản.Hiện nguyên nhân cũng như thiệt hại từ vụ cháy xưởng sản xuất nón bảo hiểm ở hẻm 80A đường TX38 (Q.12) đang được công an làm rõ.
Không gian bếp đẹp trong căn hộ nhỏ nhờ những mẹo sắp xếp tối ưu hóa
Thời điểm nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, số lượng tàu cá các tỉnh miền Trung neo đậu tại âu thuyền Thọ Quang rất lớn. Đây cũng là thời điểm thường xuyên xảy ra những vụ cháy, gây thiệt hại lớn tài sản. Ông Phạm Trung Thành, Phó trưởng ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang, cho biết nguyên nhân chính dẫn đến cháy nổ tàu cá là do chập điện từ bình ắc quy, chủ tàu quên khóa van bình gas… Đặc biệt, gần đây các vụ cháy xảy ra do sự cố từ dây điện pin năng lượng mặt trời được lắp cố định trên tàu."Ngoài những nguyên nhân khách quan thì nguyên nhân dẫn đến cháy tàu cá còn do người trông coi tàu nấu nướng hoặc tổ chức ăn uống trên tàu. Vì vậy, chúng tôi đã nghiêm cấm việc nấu nướng, tổ chức ăn uống trên tàu để tránh nguy cơ cháy nổ và mất an ninh trật tự", ông Thành nhấn mạnh.Theo ông Thành, dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, ban quản lý phối hợp các lực lượng tăng cường kiểm tra tàu cá neo đậu tại âu thuyền nhằm kịp thời nhắc nhở các chủ tàu về công tác PCCC.Thiếu tá Lê Tuấn Anh, Đội trưởng Đội Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ trên sông (Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ Công an TP.Đà Nẵng), cho biết khu vực âu thuyền tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ do mật độ tàu cá tập trung đông bốc dỡ hàng và neo đậu để về quê nghỉ tết."Tính tới ngày 23.1, tại âu thuyền có gần 1.000 tàu đang neo đậu, con số này còn tăng lên trong những ngày cận tết. Một số tàu không có chủ tàu ở lại trông coi trong dịp tết mà thuê người khác trông coi. Vì vậy, cần tuyên truyền nâng cao ý thức và giám sát người ở lại tàu để phòng tránh cháy, nổ", thiếu tá Lê Tuấn Anh nói.Theo thiếu tá Lê Tuấn Anh, lực lượng chức năng đã tổ chức cho chủ tàu, người trông coi tàu ký cam kết trách nhiệm để góp phần giảm thiểu nguy cơ cháy nổ xảy ra trong những ngày tết."Các chủ tàu được yêu cầu tháo cọc tiếp điện ra khỏi bình ắc quy, khóa van bình gas, luồn dây điện từ pin mặt trời vào ống nhựa chống cháy, tắt bộ năng lượng khi không sử dụng… Đa số chủ tàu đã ký cam kết thực hiện", thiếu tá Lê Tuấn Anh nói.Có thâm niên hơn chục năm hành nghề trông coi tàu dịp lễ tết tại âu thuyền Thọ Quang, ông Lê Thanh Tuấn (61 tuổi, trú Q.Sơn Trà) cho biết sau nhiều vụ cháy tàu cá xảy ra ở âu thuyền, ông hiểu rõ tầm quan trọng của việc an toàn PCCC vì một sơ suất nhỏ cũng có thể dẫn đến hậu quả lớn."Việc cơ quan chức năng yêu cầu ký cam kết đã nhắc nhở trách nhiệm của chúng tôi trong bảo quản tài sản, tàu thuyền của người khác", ông Tuấn nói.Công an TP.Đà Nẵng vừa tổ chức buổi thực tập phương án chữa cháy và cứu nạn, tại chợ Cồn (Q.Hải Châu) dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ. Với nhiều điểm đổi mới, buổi diễn tập đã tạo ra thử thách thực tế hơn cho các lực lượng tham gia.Khác với các lần diễn tập trước đây, vị trí đám cháy giả định không được cố định trước mà do lực lượng tổ chức lựa chọn ngẫu nhiên, thời gian diễn tập cũng không được báo trước.Cụ thể, các đội chuyên trách đã chọn một ki ốt bất kỳ ở chợ Cồn để tạo đám cháy, từ đó kiểm tra thực tế khả năng ứng phó tức thời của lực lượng chữa cháy cơ sở và phương tiện tại chỗ. Đặc biệt trong buổi diễn tập, các xe chữa cháy chuyên nghiệp được xuất phát tại đơn vị, sau khi nhận lệnh điều động từ Trung tâm 114, như một vụ cháy thật. Cách tổ chức diễn tập này giúp đánh giá toàn diện các yếu tố như thời gian xuất phát, khả năng sẵn sàng chiến đấu và mức độ phối hợp giữa các đơn vị.Buổi diễn tập không chỉ kiểm tra khả năng xử lý tình huống, hoạt động còn góp phần nâng cao hiệu quả phối hợp chỉ huy, điều hành giữa lực lượng PCCC cơ sở và các đơn vị chuyên nghiệp, sẵn sàng ứng phó với mọi sự cố thực tế.
Theo Engadget, tại sự kiện CES 2025, Intel đã chính thức ra mắt dòng chip xử lý mới nhất của hãng, gồm Core Ultra 200H và 200HX. Cả hai đều là chip AI được thiết kế dành riêng cho laptop mỏng nhẹ hiệu năng cao và laptop gaming.Dòng chip Core Ultra 200H, với đại diện tiêu biểu là Core Ultra 9 285H, sở hữu 16 nhân (gồm 6 nhân hiệu năng, 8 nhân hiệu quả và 2 nhân tiết kiệm điện) và đạt tốc độ xung nhịp tối đa lên đến 5,4 GHz. Đặc biệt, chip này còn được tích hợp 8 nhân GPU Intel Arc.Trong khi đó, dòng chip Core Ultra 200HX hướng đến hiệu năng cao cấp hơn, phục vụ cho nhu cầu chơi game và xử lý tác vụ nặng. Phiên bản Core Ultra 9 285HX cao cấp nhất có đến 24 nhân (8 nhân hiệu năng và 16 nhân hiệu quả) và xung nhịp tối đa đạt 5,5 GHz. Tuy chỉ có 4 nhân GPU Intel, nhưng dòng chip này được thiết kế để hoạt động cùng với card đồ họa rời từ NVIDIA hoặc AMD, mang đến trải nghiệm gaming đỉnh cao trên laptop.Intel cho biết các thiết bị sử dụng chip Core Ultra 200H và 200HX sẽ được ra mắt trong quý đầu tiên của năm 2025. Đây cũng là thời điểm các mẫu máy tính để bàn sử dụng chip Core Ultra 200S được bán ra thị trường.Việc ra mắt dòng chip mới này được xem là động thái 'phản đòn' của Intel trước những đối thủ cạnh tranh như AMD, đồng thời khẳng định vị thế dẫn đầu của hãng trong lĩnh vực công nghệ chip xử lý.
TNS Holdings chính thức chuyển đổi thương hiệu thành ROX Key Holdings
Công ty TNHH Fujifilm Việt Nam đã trao tặng Mô hình mô phỏng thực hành nội soi Mikoto dành cho đại tràng nhằm triển khai công tác đào tạo cho các bác sĩ nội soi chất lượng cao tại Bệnh viện Nhân Dân 115 và các cơ sở y tế trong cả nước. Mô hình mô phỏng thực hành nội soi hiện là mô hình nội soi hiện đại nhất hiện nay, đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn hóa và nâng cao chất lượng đào tạo nội soi, đồng thời giúp học viên làm quen với các tính năng tiên tiến của thiết bị.BS.CKII Trần Văn Sóng - Giám đốc Bệnh viện Nhân Dân 115 bày tỏ sự kỳ vọng cao đối với Chương trình đào tạo nội soi mà Bệnh viện Nhân Dân 115 sắp tới sẽ triển khai: "Mô hình Mikoto là một bước tiến rất lớn trong đào tạo thực hành đào tạo nội soi tiêu hóa, mô hình này cho phép các bác sĩ thực hành hoàn thiện kỹ năng nội soi với hình ảnh và hiệu ứng như đang thực hiện trên người bệnh thực tế; nhờ vậy các bác sĩ nâng cao khả năng chẩn đoán và điều trị bệnh lý đường tiêu hóa."
